Rowery dla dzieci można podzielić - z uwagi na zastosowany hamulec - na dwa rodzaje:
- rowerki wyposażone w torpedo (kontrę) - hamulec w pedałach
- rowerki wyposażone w hamulce (klamki hamulcowe) na kierownicy
Podział ten wynika właściwie z konstrukcji piasty tylnego koła. Piasta wyposażona w mechanizm zapadkowy nazywany wolnobiegiem pozwala swobodnie kręcić pedałami do tyłu i nie hamować. Mechanizm, w którym próbując przekręcić pedały do tyłu rower hamuje nazywany jest kontrą lub torpedo.
Rowerki wyposażone w torpedo zwykle mają również dodatkowy hamulec przedniego koła z manetką na kierownicy. Rowerki wyposażone w wolnobieg posiadają najczęściej dwa hamulce, na przód i tył, obecnie standardem są hamulce typu v-brake, charakteryzujące się dużą siłą hamowania w stosunku do konstrukcji typu cantilever.
Torpedo
Aby zatrzymać rowerek wyposażony w torpedo należy przekręcić pedały do tyłu. System ten stosowany jest od dawna... bardzo dawna, jest praktycznie bezawaryjny, bezobsługowy i działa niezależnie do warunków pogodowych. Stan obręczy nie wpływa na sposób działania hamulca. Koła wyposażone w torpedo są mocowane przy pomocy ośki wyposażonej w nakrętki więc demontaż koła wymaga kluczy. Rowery wyposażone w torpedo najczęściej mają dodatkowo klamkę hamulca (przedniego koła) na kierownicy.
Rower z tego typu hamulcem idealnie nadaje się dla dziecka, którego rodzic nie zamierza dotykać się do rowerka tudzież bywać często w serwisie rowerowym.
Hamulce (klamki hamulcowe) na kierownicy
Ściskając klamkę hamulca na kierownicy powodujemy, że szczęki hamulca się zaciskają i zatrzymuje się rowerek. W rowerkach dla dzieci mamy kilka odmian takiego hamulca, nie wnikając zbytnio w szczegóły, najczęściej stosuje się hamulce typu v-brake o dużej sile hamowania, a wymagające mniej siły w dłoni (w przeciwieństwie do konstrukcji typu cantilever). Ważne jest, by w stosunku do najmłodszych rowerzystów zadbać, by przedni hamulec nie blokował koła, a jedynie je spowalniał. Tego typu system hamulców wymaga opieki i konserwacji. Linki z czasem się rozciągają, klocki ścierają, sprzęt wymaga zatem okresowych regulacji hamulca. Jeśli zatem nie potrafisz regulować hamulców osobiście i wolałbyś również nie bywać zbyt często w serwisie rowerowym - wybierz torpedo. Stan obręczy koła ma istotny wpływ na działanie hamulca ponieważ szczęki zaciskają się właśnie na obręczy koła. W nielicznych rowerach dla dzieci stosowane są już hamulce tarczowe :-). Również warunki pogodowe, a przede wszystkim wilgoć czy błoto wpływa na jakość hamowania. Rowerek najczęściej wyposażony jest w dwa hamulce: na przód i tył (prawa klamka odpowiada za tylne koło, lewa za przód...chyba, że jesteśmy w Anglii gdzie jest odwrotnie :-)
Tyle teorii, a teraz praktyka... czyli jaki typ hamulca wybrać dla dziecka, które kończy przygodę z rowerkiem biegowym i przesiada się na pierwszy rower z pedałami.
Niekwestionowaną zaletą klamki hamulcowej na kierownicy jest fakt, że dziecko jeżdżąc w trudnym terenie (przy zjeździe z bardziej stromych górek) może asekurować się nóżkami zdejmując je z pedałów i cały czas hamować ściskając klamki na kierownicy, czego nie da się wykonać na rowerze wyposażonym w torpedo, gdzie młody cyklista musi trzymać stopy na pedałach aby móc hamować. Czyli jeśli wasz AktywnySmyk zamierza pokonywać singletracki to tylko na rowerze z tego typu hamulcami.
Dobrze jest jeśli dziecko ma już opanowane działanie klamki na kierownicy jeśli dosiada takiego rowerka. Najlepiej do tego celu nadaje się trening na rowerku biegowym wyposażonym w tak działający hamulec. W przeciwnym wypadku należy zachować ostrożność i pierwsze jazdy poświęcić na naukę obsługi klamki na kierownicy. Dzieci przesiadające się z rowerka biegowego z hamulcem na rower z pedałami i hamulcem na kierownicy nie mają żadnego problemu z opanowaniem działania dwóch klamek. Warto zadbać o odpowiednią odległość klamki od kierownicy w stosunku do długości paluszków oraz o wybór hamulca jak najlżej działającego.
Temat hamulca zazębia się z wolnobiegiem więc warto wspomnieć, iż możliwość swobodnego przekręcania pedałów do tyłu powoduje, że dziecku łatwiej jest ustawić odpowiednie położenie pedałów aby ruszyć. Również dla bardziej nerwowych AktywnychSmyków początkowe niezbyt umiejętne próby pedałowania mogą generować frustrację gdy zastosowane jest torpedo i przypadkowe przekręcenie pedałów do tyłu powoduje zahamowanie.
Torpedo świetnie sprawdzi się w łatwym terenie... na gładkiej nawierzchni (ścieżki dla rowerzystów, chodniki itd) w miastach. Działanie jego jest dość intuicyjne dla dzieci przesiadających się z rowerka biegowego... kręcąc do przodu, właściwie tak dziecko biegło rowerek jest napędzany, zatrzymując nóżki, a tak naprawdę próbując cofnąć pedały - zatrzymujemy rowerek... coś na wzór hamowania nóżkami na rowerku biegowym. Do użycia tego hamulca nie trzeba dużej siły, właściwie dziecko może stanąć na pedałach. Jeśli dziecko jeździło na rowerku biegowym bez hamulca torpedo wydaje się rozwiązaniem wymagającym mniej umiejętności przy przesiadce więc polecamy je do niesportowej jazdy z dala od trudnego terenu.
Warto wspomnieć, że koło z hamulcem w piaście waży więcej i w lekkich rowerach dla dzieci nie znajdziecie tego mechanizmu. Napęd oparty o piastę z hamulcem działa troszkę trudniej niż napęd z wolnobiegiem. Napędy z wolnogiebiem łatwiej kręcą się i koło nie wyhamowuje tak szybko jak koło wyposażone w torpedo.